این روزها اسپیکر بلوتوث با توجه به گسترش استفاده از گوشی و تبلت و سایر وسایل همراه، مقوله‌ای جذاب است که می‌خواهیم با انواع آن و قابلیت‌ها و ویژگی‌های آن بیشتر آشنا شویم.

اسپیکر گوشی و تبلت معمولاً کیفیت و قدرت مطلوبی ندارد و یکی از بهترین جایگزین‌های آن، اسپیکر بلوتوث است. این روزهای انواع و اقسام اسپیکرهای بلوتوث در بازار محصولات الکترونیکی وجود دارد. برخی گران و با کیفیت هستند و برخی ارزان و معمولی. برخی دارای امکانات کاربردی جالب و مفیدی هستند و برخی فقط کار اصلی خود یعنی پخش صدا را انجام می‌دهند. می‌خواهیم نگاهی اجمالی به ویژگی‌ها و امکانات اسپیکرهای بلوتوث داشته باشیم تا قبل از جست‌وجو برای انتخاب بهترین محصولات ببنیم چه امکانات و نکات مهمی در این زمینه وجود دارد.

اسپیکر بلوتوث چیست؟

شاید اسپیکر بلوتوث را در قفسه‌ی مغازه‌ها دیده باشید، بلندگوهایی کوچک و جمع و جور که معمولاً با باتری کار می‌کنند و از طریق بلوتوث به گوشی و تبلت وصل می‌شوند. بلندگوها یا به عبارتی اسپیکرهای معمولی با جک هدفون یعنی همان فیش 3.5 میلی‌متری آشنا به گوشی و تبلت متصل می‌شوند. اگر سیستم استریوی قدرتمندی داشته باشید، هر یک از دو بلندگوی اصلی آن با یک کابل ضخیم به بخش مرکزی که اَمپلیفایر یا به اصطلاح آمپلیفایر است، وصل می‌شود.

ممکن است سیستم صوتی بسیار ساده باشد و با سیم نازکی به دو بلندگوی کوچک وصل شود. بلوتوث ارتباط ساده‌تری است که به سیم نیاز ندارد. در ضمن به جز اسپیکر بلوتوث، هدست‌ها و هدفون‌ها و نیز ایرفون‌های کوچک هم با بلوتوث به انتقال صدا می‌پردازند. بنابراین بلوتوث فقط برای ارسال فایل نیست، داده‌های مربوط به صدا را هم می‌توان از طریق آن جابجا کرد. هدست‌های دور گوش، ایرفون‌های تکی یا استریو، ایرفون‌های استریوی دور گردن، هدست‌های استریوی دور گردن و بالای سر، انواع مختلف هدست‌ها و ایرفون‌های بلوتوث هستند. اما اسپیکرهای بلوتوث از نظر ظاهر و نحوه‌ی استفاده چنین تنوعی ندارند. 

اسپیکر Wi-Fi و Bluetooth

وای-فای هم می‌تواند برای انتقال صدا و با توجه به سرعت زیاد آن حتی برای انتقال و به اصطلاح استریم ویدیو به کار برده شود. اسپیکر و هدست وای-فای هم در بازار محصولات الکترونیکی وجو دارد اما فرق آن با بلوتوث چیست؟ اولین تفاوت در قابلیت حمل است. اسپیکر بلوتوث معمولاً کوچک‌تر و کم‌مصرف‌تر و در نتیجه سبک‌تر است در حالیکه اسپیکرهای وای-فای، حجیم‌تر و سنگین‌تر هستند و بهتر است در یک موقعیت ثابت مورد استفاده قرار گیرند. دومین تفاوت به روش ارتباط وسایل برمی‌گردد. در بلوتوث رابطه مستقیم است اما در وای-فای معمولاً ابزار دیگری مثل مودم یا روتر نیاز است.

در واقع شبکه‌ای از وسایل خانه از طریق وای-فای با هم لینک می‌شوند که اسپیکر وای-فای هم می‌تواند یکی از آن وسایل باشد. البته مزیت اسپیکر وای-فای این است که وسایل مختلف از طریق شبکه با آن در ارتباط هستند و می‌توانند صدا را از آن پخش کنند. سومین تفاوت به سرعت و کیفیت ارتباط بی‌سیم مربوط می‌شود. وای-فای ممکن است تا 100 متر فاصله را هم پوشش دهد اما بلوتوث به 30 فوت یا حدود 10 متر محدود می‌شود. عملاً با توجه به محیط شلوغ منازل و سایر اماکن شهری، برد مفید بلوتوث و وای-فای بسیار کمتر است. مثلاً در مورد بلوتوث فاصله‌ی 5 یا 6 متر، معقول‌تر است و در مورد وای-فای بسته به تعداد دیوارها و وسایل موجود، برد مفید ممکن است حتی کمتر از 15 متر باشد. برد عملی وای-فای و بلوتوث به کیفیت تراشه‌ی مربوطه و نیز قدرت آنتن هم بستگی دارد. آخرین تفاوتی که با توجه به سرعت و قدرت وای-فای بدیهی به نظر می‌رسد، مصرف انرژی بیشتر است. بلوتوث کم‌مصرف‌تر است و در نتیجه سرعت و برد آن هم کمتر است.

تداخل الکترومغناطیسی

بسته به کم و کیف انتقال سیگنال به صورت بی‌سیم و اینکه چه قدر تداخل سیگنال در محیط پیش می‌آید، کیفیت صدای وسایل مبتنی بر وای-فای و بلوتوث تعیین می‌شود. معمولاً وای-فای با توجه به سرعت و قدرت بیشتر، گزینه‌ی کامل‌تری است اما اگر محیط پر از ابزارهای وای-فای باشد، حتی وای-فای هم جوابگو نخواهد بود. شبیه این پدیده را در موس و کیبورد بی‌سیم شاهد هستیم. وقتی مودم را در کنار موس و کیبورد قرار می‌دهیم، عملکرد موس تحت‌الشعاع امواج مودم قرار می‌گیرد. در این صورت نتیجه‌ی نهایی شکایت کاربر از پرک زدن و کندی عکس‌العمل موس و یا کیبورد است. همین پدیده در مورد بلوتوث و وای-فای هم اتفاق می‌افتد به این صورت که گاهی صدا قطع و وصل می‌شود و گاهی ارتباط به کلی قطع می‌شود و باید برای برقراری مجدد ارتباط، صبر کرد و حتی از اول تنظیمات را انجام داد.

چرا به اسپیکر بلوتوث نیاز پیدا می‌کنیم؟

این سوالی است که قبل از خرید باید خودتان به آن پاسخ دهید. در واقع منظور من این است که کاربرد اسپیکر معمولی، اسپیکر بلوتوث یا وای-فای، بسته به شرایط استفاده‌ی شما متفاوت است. ممکن است یک اسپیکر معمولی با هزینه‌ی کمتر و کیفیت مطلوب، کار شما را راه بیاندازد و ممکن است موضوع بر عکس باشد، یعنی شما به ابزاری که حتماً قابل حمل باشد نیاز داشته باشید. اسپیکرهای بلوتوث سنگین و حجیم هم برای کاربردهای خانگی، گذاشتن در قفسه‌ی کتابخانه یا جای‌جای دکوراسیون منزل و محل کار و حتی پشت ماشین وجود دارند. این دسته از اسپیکرهای بلوتوث قابلیت حمل خوبی ندارند اما کاربردهای خاص خود را دارند. در این مقاله به این دسته نمی‌پردازیم. هدف آشنایی با انواع قابل حمل است.

مراحل جست و جو و انتخاب بهترین مدل‌ها

در خرید اسپیکر بلوتوث هم مثل خرید هر وسیله‌ی دیگری اولین کاری که باید انجام داد، مشخص کردن کاربرد و نیاز است. باید ببینیم چه ابعاد و اندازه‌ای مناسب است، چه قدر عمر باتری و چه وزنی مطلوب است. کیفیت صدا و بلندی آن چه قدر باشد که راضی شویم.

اندازه یا فرم فکتور (Form Factor)

مهم‌ترین و اصلی‌ترین فاکتور، بررسی ابعاد سیستم صوتی موردنیاز است. گاهی مشتری یک سیستم صوتی بلوتوث بزرگ را می‌خرد و پس از مدتی به این نتیجه می‌رسد که ابعاد و وزن محصول، مطلوب نیست. دو اندازه‌ی کلی برای اسپیکرهای بلوتوث وجود دارد. البته منظور مدل‌های قابل حمل است.

دسته‌ی اول اولترا پورتابل هستند به این معنی که در جیب جا نمی‌شوند اما به راحتی در جیب کت یا در کیف‌های کوچک جای می‌گیرند. وزن این مدل‌ها کمتر از 400 گرم است و کیفیت صدای معمولی دارند. البته در مقایسه با گوشی و تبلت، کیفیت به مراتب بالاتری دارند. دسته‌ی دوم نیمه پرتابل هستند. به این معنی که وزنشان از 400 گرم اسپیکرهای اولترا پرتابل به ارقامی مثل 2 یا 3 کیلوگرم افزایش می‌یابد. برای حمل بلندگویی که 3 کیلوگرم وزن دارد، قطعاً نمی‌توان از یک کیف کوچک و ساده‌تر از آن، جیب کت استفاده کرد.

برخی مدل‌های کیف مخصوص دارند، برخی دسته‌‌ای در بخش بالایی دارند و خلاصه حملشان ساده نیست. اما کیفیت و صدا به مراتب بهتر است. قبل از خرید در مورد اندازه و وزن تصمیم خود را بگیرید چرا که تنوع مدل‌ها بسیار زیاد است.

اندازه، تفکیک صدا و چیدمان بلندگوها

مدل‌های سنگین‌تر و بزرگ‌تر، درایور قوی‌تر و باکیفیت‌تری دارند.

منظور از درایور در تمام سیستم‌های صوتی، بلندگو است، بخشی که صدا را با لرزش دیافراگم ایجاد می‌کند.

اسپیکرهای بلوتوث رده پایین و کوچک، فقط یک درایور دارند، حتی استریو هم نیستند و تفاوتشان با گوشی و تبلت، فقط در قدرت صدا خلاصه می‌شود. درایوری با توان مصرفی کم مثل 1 وات صدا را ایجاد می‌کند. به این سیستم‌های تک‌بلندگو، مونو می‌گویند که مقابل واژه‌ی استریو به معنی سیستمی با دو بلندگو قرار می‌گیرد.

قدرت صدا

یک روش مشخص کردن قدرت صدای یک بلندگو، ذکر توان مصرفی آن است. بیشتر مدل‌ها حداقل دو درایور دارند و به اصطلاح استریو هستند. البته برخی مدل‌ها علاوه بر دو درایور، یک بلندگوی فرکانس پایین که به ساب یا ساب‌ووفر معروف است هم دارند. به این سیستم‌ها اصطلاحاً 2.1 گفته می‌شود. برخی دارای ساب‌ووفر پسیو هستند، مثلاً مدل Braven BR-1 علاوه بر دو درایور اصلی، یک ساب‌ووفر پسیو هم دارد و روی هم رفته توان همه‌ی بلندگوها 6 وات است. مدل‌های بزرگ‌تر مثل NYNE Bass که 150 دلار برایتان آب می‌خورد، 35 وات قدرت دارد. این مدل دارای دو درایور اکتیو و یک ساب‌ووفر اکتیو است.

در عمل مقایسه‌ی صدای سیستم 35 واتی با سیستم کوچک 6 واتی و از آن مهم‌تر، Soundstage یا تفکیک فرکانسی و مکانی صدا، کاربر را به این نتیجه می‌رساند که بهتر است مقایسه‌ای بین یک اسپیکر بلوتوث رده‌پایین و سبک با یک محصول گران‌قیمت انجام ندهد.

منبع